پولشویی یک حقیقت است؛ اما کاش مسئولان اقتصادی آن را می گفتند

گفت‎وگوی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان درخصوص پولشویی که خشم شماری از چهره ‏های اصولگرا را برانگیخت، همچنان او را آماج حملات منتقدان و مخالفان قرار داده است. هرچند در این چند روز بودند کسانی که جانب وزیر امور خارجه را گرفته و در حمایت از او مستنداتی را در ارتباط با وجود پولشویی در کشور رو کرده‎اند اما باز هم این صدای مخالفان و منتقدان وزیر امور خارجه است که بلندتر از سایرین است.

شعار سال: به اعتقاد برخی ناظران، محمدجواد ظریف که از زمان حضورش در وزارت امور خارجه این مخالفت‎ها را بارها به چشم دیده و برای پاسخگویی به ابهامات چندین بار راهی مجلس شده، این بار هم اسیر تسویه‏ حساب‎های سیاسی شده است. حسین کنعانی‌مقدم، فعال سیاسی اصولگرا و دبیرکل حزب سبز که سابقه عضویت در سپاه را نیز دارد، برخلاف بسیاری از چهره‎های این جریان، اصل سخنان ظریف را اشتباه نمی‎داند بلکه می‎گوید که ای کاش این موضوع از سوی فرد دیگری مثلاً یکی از اقتصاددانان مطرح می‎شد. کنعانی مقدم که موافق به تصویب رسیدن لوایح مبارزه با تأمین مالی تروریسم است، تأکید می‎کند: «در این زمان که در تحریم قرار داریم به نظر می‎رسد امریکایی‎ها بیشتر مشتاق باشند که FATF و سایر لوایح مربوط به مبارزه با تروریسم در ایران به تصویب نرسد تا ابزاری برای تحریم‎ها و فشار بیشتر علیه ما باشد. ما باید موقعی که دشمن مشت خود را گره کرده و آن را به سمت ما هدف قرار داده، اجازه ندهیم که به هدف خود برسد.»

مشروح این گفت‎وگو را در ادامه بخوانید:
در شرایطی قرار گرفته‏ ایم که از آن به عنوان جنگ اقتصادی نام می‎برند. در چنین شرایطی، مقتضیاتی لازم است که از سوی همگان رعایت شود اما گاهی این گونه نیست. نمونه آن رویکردی است که در مواجهه با سخنان صریح طریف درباره پولشویی اتخاذ شد. ارزیابی شما از حاکمیت چنین پدیده‏ای در این برهه زمانی چیست؟
ما هرچقدر بتوانیم وحدت و انسجام داخلی را توسعه داده و سخنان و رفتارهای خود را طبق همان تنظیم کنیم، دشمن از اقداماتی که ممکن است باعث ایجاد چالش و بحران در داخل کشور شود، مأیوس خواهد شد. خیلی مهم است مسئولان ما در موضعگیری‌های خود خود طوری سخن بگویند که وحدت و همبستگی و وحدت را نشان دهند. تسویه حساب‎های سیاسی یا بیان برخی از مسائل در داخل کشور که می‎تواند دستمایه تبلیغات دشمنان ما شده یا در جنگ روانی از این اطلاعات استفاده کنند، صحیح نیست و به نظر می‌‏رسد که باید دقت زیادی در آن داشت و دچار اشتباه نشد، به طوری که آب به آسیاب دشمن ریخته شود. از این لحاظ بیانات دکتر ظریف در بحث پولشویی، یک اشتباه دیپلماتیک بود و باید این موضوع از طریق دیگر مسئولان کشور مطرح شود. موقعی است که افرادی مصاحبه می‎کنند که مسئولیتی ندارند و قابل پیگیری نیست اما شخصی در قامت وزیر خارجه کشور که حرفش می‎تواند حجت و دلیلی بر دیپلماسی ایران باشد، باید مراقبت بیشتری از خود نشان دهد.
اصل صحبت‎هایی که از سوی آقای ظریف مطرح شده، مورد تأیید شما هم هست و فقط از این جهت که ایشان در جایگاه وزارت امور خارجه ایران بوده‎اند نباید چنین موضوعی را مطرح می‎کردند؟ چون قبلاً هم بارها درخصوص پولشویی در کشور صحبت شده و آمارهای بالایی هم در این مورد اعلام شده است. الان بحث مخالفان در مورد اصل موضوعی است که آقای ظریف مطرح کرده‏ است.
در هر اقتصادی مسائلی مانند پولشویی یا اقدامات اینچنینی مطرح است اما اینکه ما این را منتسب به دولت و نظام کنیم و بگوییم که نظام برای پولشویی مجرای قانونی گذاشته یا در مقابلش سکوت کرده، اشتباه است. ما می‎بینیم که قوه قضائیه ما یا سایر مسئولان کشور هرگاه اطلاعاتی در این خصوص داشته باشند، با آن برخورد خواهند کرد. یکی از ضررهای پولشویی به اقتصاد داخلی است که باعث می‌‏شود اقتصاد کشور دستخوش رانت‏‌های اقتصادی و یا پول‎های کثیفی قرار بگیرد که این پول‏‌ها در بخش مواد مخدر و قاچاق و مفاسد اقتصادی سازمان یافته، مصرف شود.
پس قبح این کار را به دلیل طرح این موضوع از سوی وزیر امور خارجه می‎دانید...
بله؛ کاش این حرف‎هایی را که آقای ظریف مطرح کرد مسئولان اقتصادی ما می‌‏زدند. آن وقت شاید زیاد تحت تأثیر قرار نمی‎گرفت. به هر حال در هر نظام اقتصادی چنین مسائلی وجود دارد. اما اگر وزیر خارجه ما در شرایطی که متهم به این هستیم که FATF را نپذیرفتیم و همین باعث شده که در ایران پولشویی وجود داشته باشد، چنین حرفی را بزند، در واقع مهر تأییدی بر ادعاهای خارجی زده است.
بحث FATF و CFT ماه‎هاست که در کشور در جریان است. این موضوع وقتی که مطرح شد همچون خیلی از مسائل و موضوعات دیگر اختلافات زیادی را پدید آورد. این اختلافات نه تنها بین جریان‎های سیاسی بلکه بین مراجعی که قرار است این موضوع را مورد بررسی و تأیید قرار بدهند هم اختلافاتی را ایجاد کرده است. چرا در کشور ما موضوعات به این مهمی که از آن به عنوان ملی یاد می‎کنند، به جای وحدت و انسجام باعث اختلاف می‌شود؟ به جای اینکه صبر کنند تا مسیر قانونی خود را طی کنند، از پیش همه چیز را جناحی می‎کنند.
اشکالش این است که ما رقابت‎های سیاسی را به جای اینکه به پای صندوق‎های رأی بکشانیم و در انتخابات آن را مورد توجه قرار بدهیم، به پایان رقابت‎ها هم می‌کشانیم. بعد از پایان انتخابات به مسائل اجرایی و دیپلماسی و سیاست خارجی و مسائل مختلف ورود پیدا می‏‌کنیم و همین باعث می‎شود که اختلافات خود را بیش نشان دهد.
این اختلافات را می‎توان بر سر نداشتن تعریف مشترکی از منافع ملی هم دانست. همین بحث سی‌اف‌تی که مطرح می‏‌شود، موافقان تصویب، آن را در راستای منافع ملی و مخالفان، آن را خلاف منافع ملی می‎دانند. چرا ما در تعریف مشترک از منافع ملی به اختلاف خورده‏ ایم؟
منافع و امنیت ملی دو شاخص بسیار مهم در تصمیمات ما است. یعنی در برخی موارد ممکن است منافع ملی تأمین شود و امنیت ملی تأمین نشود که باید کنار گذاشته شود یا برعکس در بعضی از موارد امنیت ملی را تأمین می‎کند و بی‎توجه به منافع ملی است. در این مورد هم باید تجدید نظر کرد. البته در این زمان که در تحریم قرار داریم، به نظر می‎رسد که امریکایی‎ها بیشتر مشتاق باشند که FATF و سایر لوایح مربوط به مبارزه با تروریسم در ایران به تصویب نرسد تا ابزاری برای تحریم‎ها و فشار بیشتر علیه ما باشد. ما باید موقعی که دشمن مشت خود را گره کرده و آن را به سمت ما هدف قرار داده، اجازه ندهیم که به هدف خود برسد. FATF فقط مانعی بر سر راه اقتصاد ایران است و در حال حاضر هم بهانه‎ای برای تحریم بیشتر.
پس تصویب FATF و CFT را به نفع منافع ملی می‎دانید؟
همه منافع ملی ما را تأمین نمی‎کند اما بخشی از منافع ملی ما در گروی این است که بتوانیم با دنیا تعاملات اقتصادی داشته باشیم. ما باید از این منظر نگاه کنیم وگرنه اگر استقلال اقتصادی را از دست بدهیم، قطعاً منافع ملی ما تأمین نخواهد شد.